sobota, 1 sierpnia 2015

Człowiek zlagrowany

1. Opowiadania obozowe - podstawowe informacje:
+ U nas, w Auschwizu...
Opowiadanie napisane w formie listów. Główny bohater, Tadeusz, pisze do Tuśki. Oboje znajdują się w obozie koncentracyjnym. Tadeusz uczęszcza na kurs sanitarny - jest to dla niego awans, dzięki temu przenosi się z Brzezinki do Oświęcimia. Tadeusz w listach do ukochane opisuje obóz - pseudomedyczne badania prowadzone na więźniach, transporty do gazu, ale także obozowy burdel, mecze, koncerty. Wyjawia zasady panujące między więźniami, podział na Kanadę i Muzułmanów, obojętność ludzi na śmierć innych.
+ Proszę państwa do gazu
Tadeusz wraz ze znajomymi więźniami z Kanady idzie na rampę do rozładunku transportu. Chce wykorzystać okazję, by zdobyć buty. Jest środek lata, upał daje się wszystkim we znaki. Gdy przybywa transport, komando przystępuje do rozładunku. Nowo przybyli są stłoczeni w bydlęcych wagonach, przerażeni, nikt nie chce im udzielić informacji. Kanada dzieli nowych na dwie grupy - do gazu i do pracy, selekcjonuje ubrania, rzeczy osobiste. Tadeusz nie może tego wytrzymać, nawet alkohol nie uśmierzył jego zdolności odczuwania; zapomina o butach, chowa się i wymiotuje. Do obozu wraca dopiero wieczorem.

2. Codzienność obozowa
Akcja opowiadań Borowskiego rozgrywa się w obozie koncentracyjnym. Więźniowie podzieleni są na komanda, grupą roboczą kieruje kapo - od niego bardzo dużo zależy. W obozie panuje głód, ciasnota, choroby. Codziennie unosi się dym z kominów krematorium.
Więźniowie są wrogo nastawieni do siebie - współtowarzysz niewoli to rywal w walce o jedzenie, dobra materialne, w walce o życie. Więźniowie zdają sobie sprawę, że aby żyć, trzeba kombinować, kraść, oszukiwać. Są przyzwyczajeni do śmierci.

3. Bohaterowie opowiadań
W odpowiadaniach Borowskiego występuje bohater indywidualny - Tadeusz, i zbiorowy - więźniowie.
+ Tadeusz - W obozie czuje się jak u siebie, ma układy, nauczył się kombinować, pogardza Muzułmanami, przyzwyczaił się do śmierci, najważniejsze jest dla niego przeżycie kolejnego dnia; ludzi traktuje przedmiotowo, jest sprytny, potrafi być bezwzględny;zachował jednak resztki człowieczeństwa - nie wytrzymuje koszmaru rampy, nie ma ideałów, zrezygnował z marzeń, zostały mu tylko wspomnienia.
+ więźniowie
- Kanada - Więźniowie ze starymi numerami, ci, którzy mają układy, chodzą na rampę, kombinują, współpracują z Niemcami, mają jedzenie, przystosowali się do obozowych warunków, żyją kosztem innych i akceptują tę sytuację; ich moralność uległa degradacji.
- Muzułmanie - Więźniowie skazani na śmierć, chorzy, wiecznie głodni, ci, którzy poddali się, nie walczą o życie,"najzupełniej dojrzali do komina", traktowani z pogardą przez innych więźniów.

4. Człowiek zlagrowany - człowiek zredukowany do swojej biologiczności, któremu pozostał jedynie instynkt samozachowawczy, walczy o przetrwanie, często kosztem innych.
Przykłady zlagrowania:
-zabawy przy paleniu zwłok,
-matki wyrzekają się swoich dzieci,
-Kanada znęca się nad nowo przybyłymi do obozu, dokonuje podziału na tych do obozu i tych do gazu,
-ojciec wydaje syna za kawałek chleba,
-syn odprowadza ojca do komory gazowej.
Człowiek nie rodzi się zlagrowany, zlagrowanym staje się pod wpływem obozu. W opowiadaniach Tadeusza Borowskiego pokazane jest, jak więzień staje się katem dla drugiego więźnia, jak zaciera się granica między oprawcą a ofiarą - choć obaj są zlagrowani.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz