Degradacja wartości i redukcja osobowości pod wpływem wojny w opowiadaniu T. Borowkiego "Pożegnanie z Marią".

ŻYCIE W OKUPOWANEJ WARSZAWIE
1. Pożeganie z Marią - podstawowe informacje
Głównym bohaterem i narratorem opowiadania jest Tadeusz - poeta, student, pracownik składu budowlanego. Prowadzi niejako podwójne życie - pisze, studiuje, rozmawia o sztuce, życiu, kocha Marię, a jednocześniePRACUJE w składzie budowlanym, handluje z Niemcami, pomaga kierownikowi w prowadzeniu nielegalnych interesów.
W nocy w budynkach składu trwa wesele, o okupacji przypomina jedynie młoda Żydówka - uciekinierka ze szpitala. Rano wszyscy się rozchodzą, Maria, narzeczona Tadeusza, zajmuje się rozprowadzaniem samogonu. W składzie budowlanym pojawia się Doktorowa, stara Żydówka, która wykupiła się z getta. Gdy jednak dowiaduje się, że jej córka nie będzie mogła opuścić obozu, wraca do getta. Wieczorem Tadeusz dowiaduję się, że Maria została aresztowana w ulicznej łapance. Trafiła do obozu, "a ciało jej zapewne przerobiono na mydło".
2. Życie w okupowanej Warszawie
Bohaterami opowiadania są warszawiacy, w większości młodzi ludzie, przedstawiciele pokolenia Kolumbów, ale wbrew utartej opinii nie walczą oi z okupantem, lecz starają się przeżyć.
+ Okupacyjna rzeczywistość:
- godzina policyjna, łapanki - wprowadzają niepewność, niszczą poczucie bezpieczeństwa, wystarczy znaleźć się w nieodpowiednim miejscu i nieodpowiednim czasie, by trafić do obozu- tak zostaje aresztowana Marią,
- brak jedzenia, kartki, brak podstawowych produktów - prowokują do korupcji,
- eksteminacja Żydów - likwidaca getta warszawskiego.
+ Życie w okupacyjnej rzeczywistości:
- Tadeusz pracuje w składzie budowlanym, prowadzi nielegalne interesy, handluje z Niemcami, produkuje wraz z Marią bimber,
- kierownik współpracuje z Niemcami, sprowadza nielegalne towary, oszukuje wspólnika, zarabia na pomocy Żydom,
- sklepikarz oszukuje klientów - nie doważa towarów, chleb kroi na nierówne części, zarabia na wyszukiwaniu mieszkań dla ukywających się Żydów.
+ Ucieczka od okupacyjnej rzeczywistości:
- miłość,
- rozmowy o literaturze, historii, filozofii,
- alkohol,
- tajne nauczanie, konspiracja.
Stosunki międzyludzkie ulegają reifikacji, człowiek dla człowieka staje się przedmiotem, towarem. Kupić i sprzedać wszstko - nawet życie. Pojęcia etyczne stają się względne.