Czterdzieści lat temu genetyk Barry Ganetzky znokautował partię laboratoryjnych muszek owocówek przypadkowym stuknięciem w fiolkę,"Wszystkie spadły na dno fiolki, nie chodziły, ich ruchy były zupełnie nieskoordynowane, muszki po prostu leżały na boku" - wspomina.
Wówczas nie przykuło to jego uwagi, jedna gdy wyszły na jaw katastrofalne skutki urazów głowy u zawodowych sportowców, Ganetzky zdał sobie sprawę, że jego pozbawione przytomności Drosopgila mogą być przydatne w badaniach nad tym zjawiskiem. Wraz z kolegami z University of Wisconsin-Madison zaczął się zastanawiać, w jaki sposób muszki owocówki mogą pomóc w odkryciu komórkowych mechanizmów stojących za urazowym uszkodzeniem mózgu(traumatic brain injury - TBI) u ludzi.
Pomimo dekad badań TBI jest wciąż stabo poznane. To, o czym wiadomo, to fakt, że uszkodzenie powstaje w trackie gwałtownego przyspieszenia lub spowolnienia - takiego, jak podczas wypadku samochodowego lub uderzenia piłką futbolową - powodującego uderzenie mózgu w wewnętrzną część czaszki. Uderzenie może wzbudzić lawinę reakcji komórkowych skutkującą uszkodzeniemi mózgu i neuronów, co może z kolei prowadzić do długotrwałych zaburzeń poznawczych.
Muszki owocówki umożliwiają przeprowadzenie szerszych i solidniejszych badań nad TBI. Poza tych, że są tanie w utrzymaniu, są krótkowieczne, co pozwala badaczom na śledzenie zdrowotnych skutków uszkodzeń w trakcie całego ich życia. Owady znalazły już zastosowanie w badaniach nad chorobami Alzheimera i Parkinsona."Neurony w mózgu muszek w zasadzie są takie same jak neurony w mózgu ludzi" - mówi Ganetzky. Podobnie jak ludzki mózg, mózg muszki, mający rozmiary ziarnka piasku, jest zamknięty z twardej skorupie egzoszkieletu i amortyzowany przez warstwę płynu redukującego wpływ uderzenia.
W trakcie najnowszych badań, Ganetzky wraz z koegami załadowali muszki owocówki do fiolki, a następnie uderzali nią w miękkie podłoże, po czym przeprowadzili autopsję owadów ze wstrząśnieniem mózgu. Wyniki badań, opublikowane w październikowym Proceedings of the National Academy of Sciences USA, pokazały, że muszki doznały uszkodzeń mózgu, a uwidocznione symptomy były bardzo podobne to tych, które obserwowano u ludzi z TBI, włączając w to utratę świadomości i koordynacji oraz zwiększone ryzyko śmierci. Podobnie jak u ludzi, objawy chorobowe TBI u muszek wydają się zależne od siły uderzenia, a także od wieku i uwarunkowań genetycznych osobników
Zespół Ganetzky'ego ma nadzieję, że badania nad muszkami pozwolą na stworzenie testu, dzięki któremu możliwe będzie diagnozowanie TBI przez biomarkery z krwi, a być może także na opracowanie sposobów zapobieżenia pogarszaniu się stanu komórek mózgu.
"Wykorzystanie muszek to prosta i szybka droga do rozwiązania problemu TBI - stwierdza Leo Pallanck, badający choroby neurodegeneracyjne u muszek owocówek na University of Washington. - Mamy nadzieję, że badania doprowadzą do opracowania skutecznych terapii i działań zapobiegawczych"
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz